Postbiotica is een term voor formules die geïnactiveerde micro-organismen bevatten, in hun geheel of in fragmenten. De term postbiotisch is afgeleid van biotisch wat "levende dingen" betekent en post wat "na" betekent. Postbiotisch betekent dus na het leven.
De wetenschappelijke definitie van postbiotica is een preparaat van levenloze micro-organismen en/of hun componenten die een gezondheidsvoordeel opleveren voor de gastheer.
Om een postbioticum te maken, moet je beginnen met een levend micro-organisme zoals een bacterie of een gist. Vervolgens inactiveer je die microbe met bv. hitte of UV-licht. De inactivatie kan de microbiële cellen ook opbreken in celfragmenten zoals bacteriële celwanden of andere celstructuren. Eenmaal geproduceerd, moet het postbiotische preparaat rigoureus getest worden en moet worden aangetoond dat het een positief effect heeft op de gezondheid van de mens of andere gastheren.
Voorbeelden van commerciële postbiotica omvatten gefermenteerde zuigelingenvoeding, lactobacillen om diarree te behandelen en sommige gistproducten die in diervoeding worden gebruikt.
Hoewel het onderzoek naar postbiotica nog vrij nieuw en beperkt is, kunnen de geïnactiveerde componenten van levende microben in feite gedeeltelijk verantwoordelijk zijn voor sommige gezondheidsvoordelen die we toeschrijven aan probiotica, zoals de ontwikkeling en regulering van het immuunsysteem en hun ondersteuning van een gezonde microbiota. Sommige structuren op het oppervlak van dode microben kunnen samenwerken met menselijke cellen en de immuunfunctie beïnvloeden.